دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

تنقیح المناظر لذوى الابصار و البصائر(اثر کمال الدین فارسی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) » آثار کمال الدین فارسی »
 از این اثر با عنوانِ تنقیح المناظر لاولى الابصار و البصائر نیز یاد کرده ‏اند . این کتاب که به گفته جورج سارتن، تفسیرى جامع و بدیع است ، مهمترین تألیف کمال الدین فارسى در مبحث نورشناسى است و تنقیح و شرحى است که به راهنمایى استادش قطب الدین شیرازى بر کتاب المناظر ابن هیثم نوشت.      اصل این کتاب با عنوان «المناظر» از اقلیدس است. این اثر به عربى ترجمه شد، پس از آن در سده 4 ه...

شرح احوال و زندگانی کمال الدین فارسی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) »
   کمال الدین حسن بن على بن حسن فارسى، ریاضى‏دان، نورشناس و فیزیک‏دانِ بزرگ فارس در سده هفتم و اوایل سده هشتم هجرى قمرى بود.      قبل از شروع بحث، لازم است یادآور شویم که انتسابِ کمال الدین فارسى به نیریز بدان سبب است که برخى منابع وفات او را در نیریز دانسته ‏انداین مطلب صحیح است ؛ امّا اینکه آیا او اصلاً نیریزى بوده است یا نه، معلوم نیست.      تحقیقات و پژوهش هاى انجام شده، بیشتر درباره آثار و...

تذکره الاحباب فى بیان التحاب(اثر کمال الدین فارسی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) » آثار کمال الدین فارسی »
 مهمترین اثر ریاضى کمال الدین فارسى است. این رساله، هر چند مختصر است، امّا اثرى مهم در بیان و استدلال طریقه استخراج «عددهاى متحاب» است. قبل از شروع بحث درباره این کتاب، لازم است به توضیح دو اصطلاح ریاضى بپردازیم: الف - اجزاى یک عدد طبیعى: اجزاى یک عدد طبیعى، اعدادى است که آن عدد بر آنها قابل تقسیم باشد (البته به جز خود عدد طبیعى)، مانند: عدد 6 که اجزاى آن عبارت است از: 1، 2، 3. ب ـ...

عرفان و راه برون‌رفت از بحران سیاسی در اندیشه سیاسی قطب‌الدین نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
  چکیده «سیدقطب‌الدین محمد نیریزی شیرازی» از مهم­ترین و تأثیرگذارترین اندیشمندان سیاسی اواخر دوره صفویه است که متأسفانه تا کنون از اندیشه­های سیاسی وی، غفلت شده است. به‌نظر می­رسد یکی از دلایل غفلت از اندیشه‌های سیاسی «نیریزی»، جایگاه رفیع وی در تاریخ عرفان شیعی و بیشتر نگاه به این بُعد او باشد. ما در این مقاله به اندیشه­های سیاسی نیریزی به‌مثابه یکی از نمایندگان اصلی اندیشه سیاسی ـ عرفانی در ایران می­پردازیم و اثبات خواهیم کرد که نیریزی، چگونه از...

شرح احوال و زندگانی ابوحامد نورالدین عبیدالله بن علاالدین محمد بن عفیف الدین محمد حسینی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان سید جلال الدین عبدالله حسینی » خاندان سید نورالدین محمد حسینی » ابوحامد نور الدین عبیدالله بن علاالدین محمد بن عفیف الدین »
     فقیه، محدّث و ادیب سده نهم هجرى قمرى که ریاست مدرسه ایج را بر عهده داشت. سخاوى درباره او گفته است: «فهو فاضل بحاث نظار غایه فى الذکاء حسن الخط ... کثیرالعباده و الاعتناء بفروع الفقه ». او نیز مانند پدرش به ابن عفیف مشهور بود.     نورالدین در 15 ذى القعده سال 842 ه . ق. در شیراز به دنیا آمد. همچنان که گذشت، خاندانِ او همگى اهل فضل و کمال بودند. نورالدین نیز در محیط علمى...

شرح احوال و زندگانی شهاب الدین احمد بن جلال الدین عبداللّه حسینى
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز »
در کتاب ضوءاللامع به او نسبت «حسنی» داده شده و همچنین نسبت «نی‌ریزی» او به اشتباه «تبریزی» آمده است. شهاب‌الدین در سده ۹ ه. ق. می‌زیست. او نزد پدرش و برادرش جمال الدین محمد به فراگیری علم و معرفت پرداخت. چنانکه سخاوی گفته است: وی پس از آن به تدریس و تعلیم پرداخت؛ که ازجمله شاگردانش می‌توان برده  را نام برد. شهاب‌الدین سرانجام در نی‌ریز  وفات یافت و در گورستانی که به «میر شهاب‌الدین احمد» معروف است به خاک سپرده شد. آرامگاه...

شرح احوال ابوالفضل صفی الدین عبدالرحمن بن نورالدین محمد حسینی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان سید جلال الدین عبدالله حسینی » خاندان سید نورالدین محمد حسینی » ابوالفضل صفی الدین عبدالرحمن بن نورالدین محمد حسینی »
     صفى ‏الدین، عالم و عارف سده هشتم و نهم هجرى قمرى و یکى از معروف ‏ترین و شاخص‏ ترین افراد خاندان سید جلال ‏الدین عبدالله حسینى بود. از او با عناوین بلند یاد کرده و گفته‏ اند: «صاحب الکشف و الالهام آلامر بالمعروف، الناهى عن المنکر، صاحب الشریعه و الحقیقه» .     سخاوى علاوه بر مطالبى که در الضوء اللامع ذکر کرده، شرح احوال او را با تفصیل بیشترى در کتاب التاریخ الکبیر و المعجم آورده است .    ...

شرح احوال و زندگانی میر شهاب الدین نیریزی(به همراه شجره نامه)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » میر شهاب الدین نیریزی »
     میرشهاب ‏الدین نیریزى فرزند نورالدین، فیلسوف فاضل، عالم عارف، فقیه و خوشنویس توانا که در سده 13 و اوایل سده 14 ه . ق. مى‏زیسته است. وى از نوادگان سیدقطب‏الدین نیریزى، عارف و عالم مشهور سلسله ذهبیه بود. شجره‏نامه او به خط خودش در بخش پیوست این کتاب آورده شده است. در برخى منابع، از او با عنوان «سید شهاب الدین شیرازى» یاد شده است .     القاب و عناوین بسیارى به وى نسبت داده‏اند و او را،...

شرح احوال و زندگانی نورالدین محمد بن سید جلال الدین عبداللّه حسینى
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » خاندان سید جلال الدین عبدالله حسینی » خاندان سید نورالدین محمد حسینی » نورالدین محمد بن سید جلال الدین عبدالله حسینی »
دانسته‌های ما درباره نورالدین محمد منحصر است به گزارش مختصری که ابن حجر عسقلانی در کتاب الدررالکامنه به دست داده و نیز ابن جزری نیز در مشیخه جنید از او یادکرده است. اطلاعات اندکی نیز درباره او در کتاب تذکره هزار مزار و ضوءاللامع سخاوی موجود است. نورالدین محمد برادر کوچک‌تر قطب‌الدین محمد بود. او در شیراز ولادت یافت و در همان‌جا بالید. وی در شیراز نزد علی بن مبارک شاه حدیث شنید و از جنید بلیانی اجازه...

رساله در بحث از زاویه(اثر کمال الدین فارسی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) » آثار کمال الدین فارسی »
  موضوع این رساله، زاویه است و اینکه آیا زاویه از مقوله کمّ است یا از مقوله کیف، و کمال الدین فارسى از بحثى که در این رساله کرده، نتیجه گرفته است که زاویه مطابق با رأى ارسطو از مقوله کیف است. نسخه ‏اى از آن در مجموعه شماره 6584 کتابخانه مجلس شورا موجود است:      آغاز: «وفق بلطفک، اما بعد حمداللّه واهب العقل و الصلوه على نبیه محمد و آله اولى الطول و الفضل، قال العبد الفقیر الى...